Όταν κάποιος είναι σε κατάθλιψη, συχνά μοιάζει λες και τίποτα στον κόσμο δεν μπορεί να τον κάνει να αισθανθεί καλύτερα. Η κατάθλιψη είναι μια ύπουλη κατάσταση, επειδή τα συμπτώματα που δημιουργεί μπορεί να μας αποθαρρύνουν από το να προβούμε σε πράξεις ή να ζητήσουμε τη βοήθεια που θα βοηθούσε στην ανάρρωσή μας.
Η έλλειψη ενέργειας, η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η έλλειψη ενθουσιασμού είναι μερικά από τα συμπτώματα που κάνουν δύσκολη την έξοδο από μια καταθλιπτική κατάσταση.
Για όποιον αντιμετωπίζει αυτή την καθήλωση, είναι σημαντικό να γνωρίζει ότι η κατάθλιψη είναι μια πολύ συνήθης και ιδιαίτερα θεραπεύσιμη διαταραχή. Αντιμετωπίζοντάς την όπως οποιαδήποτε άλλη σωματική ασθένεια και παίρνοντας τα κατάλληλα μέτρα που θα εξαλείψουν τα «παράσιτα» που μολύνουν την ψυχική μας κατάσταση, μπορούμε να απαλλαγούμε από την κατάθλιψη. Στη συνέχεια προτείνουμε μερικούς τρόπους προς αυτή την κατεύθυνση.
Αναγνωρίστε και περιορίστε τις επικριτικές επιθέσεις προς τον εαυτό σας
Η κατάθλιψη συχνά συνοδεύεται από μια επικριτική, αυτοκαταστροφική νοοτροπία που παρεμβαίνει και αποσπά την προσοχή μας από την καθημερινή μας ζωή. Πρόκειται για την λεγόμενη επικριτική εσωτερική φωνή που εσωτερικεύεται πολύ νωρίς στη ζωή μας και λειτουργεί ως ένας υπερβολικά αυστηρός γονέας που μας συγκρατεί και μας βάζει στη θέση μας. Πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να αναγνωρίσουν ότι αυτή η φωνή ανήκει ουσιαστικά σ’ έναν καλά κρυμμένο εσωτερικό εχθρό.
Όσοι είναι σε κατάθλιψη, έχουν την τάση να δέχονται ότι η αρνητική ταυτότητα που τους προσδίδει αυτή η νοοτροπία, αντιπροσωπεύει πραγματικά το ποιοι είναι. Αυτή η σαδιστική διαδικασία σκέψης τροφοδοτεί την κατάθλιψη και είναι πολύ σημαντικό να την αναγνωρίσουμε και να την θέσουμε υπό έλεγχο.
Οι καταστροφικές σκέψεις είναι σαν τα μικρόβια που μας κρατούν στο κρεβάτι όταν είμαστε άρρωστοι με γρίπη. Κλείστε τα’ αυτιά σας σ’ αυτές τις επιθέσεις όταν σας λένε να μην κυνηγήσετε τους στόχους σας, να απομονωθείτε ή να παραιτηθείτε από μια δραστηριότητα που απολαμβάνετε. Αν ενδώσετε στην επικριτική φωνή, της δίνετε ακόμη περισσότερη εξουσία πάνω σας. Όταν παρατηρείτε ότι αυτές οι σκέψεις και συμπεριφορές αρχίζουν να εντείνονται και να υπερισχύουν έναντι των πιο ρεαλιστικών, θετικών τρόπων σκέψης σας, είναι σημαντικό να τις εντοπίσετε ως ξένες, που δεν ανήκουν πραγματικά σε σας. Ρωτήστε τον εαυτό σας, θα κάνατε τόσο απάνθρωπες σκέψεις για ένα φίλο ή μέλος της οικογένειας που βιώνει παρόμοιες καταστάσεις; Έχοντας συμπόνια για τον εαυτό σας και αναγνωρίζοντας αυτή την εσωτερική φωνή ως ένα καταστροφικό εχθρό, μπορείτε να αρχίσετε να βλέπετε ποιος είστε πιο ξεκάθαρα και ρεαλιστικά.
Σκεφτείτε με τι μπορεί να είστε θυμωμένοι
Ενώ κάποιοι βιώνουν την κατάθλιψη ως μια συνεχή κατάσταση θλίψης ή οδυνηρών συναισθημάτων, κάποιες μορφές κατάθλιψης μπορεί να έχουν την αίσθηση μιας κατάστασης μουδιάσματος -μια έλλειψη συναισθήματος που αποδυναμώνει όλο τον ενθουσιασμό και καταστέλλει τη δυνατότητά μας να νιώσουμε χαρά. Η καταστολή ή περιορισμός των συναισθημάτων μπορεί να είναι μια άμυνα ενάντια σε κάτι που δεν θέλουμε να νιώσουμε.
Πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη, στην πραγματικότητα συγκαλύπτουν ένα συναίσθημα θυμού, στρέφοντας την οργή που έχουν για κάποιον άλλο, στον εαυτό τους. Ο θυμός μπορεί να είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτός σαν συναίσθημα αφού από πολύ νεαρή ηλικία συχνά μας λένε ότι είναι κακό να είναι θυμωμένος, ότι πρέπει να έχουμε καλή συμπεριφορά και να μην ξεσπάμε ή να τσακωνόμαστε. Αν και δεν είναι αποδεκτό να γινόμαστε βίαιοι, το αίσθημα του θυμού είναι ένα φυσιολογικό μέρος της καθημερινής μας ζωής. Όταν αναγνωρίζεις το θυμό σου και μιλάς γι’ αυτόν, είναι πολύ λιγότερο πιθανό να τον στρέψεις ενάντια στον εαυτό σου ή να τον αφήσεις να σε οδηγήσει σε μια καταθλιπτική κατάσταση.
Παραμείνετε δραστήριοι
Όταν κάποιος είναι σε κατάθλιψη, τα επίπεδα της ενέργειάς του μπορεί να μειωθούν πολύ. Όμως το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται κανείς όταν νιώθει άσχημα είναι να παραμείνει αδρανής.
Η δραστηριότητα καταπολεμά την κατάθλιψη. Αν ανεβάσετε τον καρδιακό παλμό σας για 20 λεπτά την ημέρα, πέντε ημέρες την εβδομάδα, είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι θα νιώσετε καλύτερα συναισθηματικά. Η άσκηση αυξάνει την νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου και απελευθερώνει χημικές ουσίες που λέγονται ενδορφίνες και βοηθούν να ανέβει η διάθεσή μας. Ακόμα και αν απλά βγείτε έξω από το σπίτι για μια βόλτα, παίξετε μπάλα με τα παιδιά σας ή πάτε μια βόλτα στο γυμναστήριο, θα νιώσετε καλύτερα.
Μην Απομονώνεστε
Όταν είστε σε κατάθλιψη, μπορεί να έχετε σκέψεις που σας λένε ότι είναι καλύτερα να είστε μόνοι και να μην ενοχλείτε τους άλλους με τα προβλήματά σας. Και πάλι, αυτές οι σκέψεις θα πρέπει να αντιμετωπίζονται σαν παράσιτα που σας εμποδίζουν να είστε καλά. Μην τις ακούτε. Όταν αισθάνεστε άσχημα, ακόμα κι αν νιώθετε αμηχανία ή ντροπή, το να εκφράσετε σε ένα φίλο τις αγωνίες σας μπορεί να ελαφρύνει το φορτίο σας και να ξεκινήσει μια διαδικασία που θα θέσει τέλος στη δυστυχία σας. Το να μιλάτε για τα προβλήματα και τις ανησυχίες σας, δεν είναι εγωκεντρικό ούτε μειωτικό. Οι φίλοι και η οικογένεια, ειδικά εκείνοι που νοιάζονται για σας, θα θέλουν να ξέρουν τι σας συμβαίνει.
Ακόμη και αν απλά κάνετε μια κοινωνική συναναστροφή, μπορεί να ανεβάσει τη διάθεσή σας. Πηγαίνετε σε ένα μέρος όπου υπάρχουν άνθρωποι με παρόμοια ενδιαφέροντα με εσάς ή ακόμα και σε ένα δημόσιο χώρο, όπως ένα μουσείο, ένα πάρκο ή εμπορικό κέντρο, όπου μπορείτε να απολαύσετε την αίσθηση του να είστε ανάμεσα σε άλλους ανθρώπους. Μην επιτρέπετε στον εαυτό σας να σκεφτείτε ότι είστε διαφορετικοί ή υποδεέστεροι από οποιονδήποτε άλλον. Όλοι περνάνε δύσκολα κατά καιρούς και η κατάθλιψη δεν καθορίζει ποιος είσαι ούτε σε ξεχωρίζει από τους άλλους.
Κάντε πράγματα που σας άρεσε πριν να κάνετε ... ακόμα κι αν δεν έχετε διάθεση
Η κατάθλιψη είναι μία από τις πιο δύσκολες συναισθηματικές καταστάσεις γιατί τα συμπτώματά της μπορούν να καταστρέψουν τη θέληση και την ενέργεια του ατόμου να συμμετέχει σε δραστηριότητες που κάποτε του άρεσαν. Αν παραδοθείς σε αυτή τη ληθαργική κατάσταση, η κατάθλιψη μπορεί να ενισχυθεί ενώ παραμένοντας ενεργός στη ζωή, επιδιώκοντας οτιδήποτε σου φαίνεται ενδιαφέρον, θα ανανεωθεί η διάθεσή σου.
Αν και είναι πιο εύκολο στα λόγια παρά στην πράξη, οι φορές που αισθάνεστε περισσότερο ότι θέλετε να βουλιάξετε στον καναπέ είναι οι στιγμές που χρειάζεται να ωθήσετε τον εαυτό σας να κάνετε μια βόλτα, να μαγειρέψετε ένα ωραίο φαγητό ή να καλέσετε έναν φίλο. Αν έχετε πάθει κατάθλιψη κι άλλη φορά, κάντε ό,τι ήταν αυτό που σας βοήθησε να αισθανθείτε καλύτερα τότε. Οι στρατηγικές διαχείρισης που σας έχουν βοηθήσει στο παρελθόν, είναι μια εξαιρετική αρχή. Πολύ σημαντικές είναι οι δραστηριότητες που σας βοηθούν να ηρεμήσετε και σας ανεβάζουν το ηθικό, ακόμα και απλά πράγματα, όπως το να ψήσετε κουλουράκια, να κάνετε ένα μπάνιο ή να ακούσετε χαρούμενη μουσική. Ενεργείστε κόντρα στην επικριτική εσωτερική φωνή που σας λέει ότι τίποτα δεν θα βοηθήσει. Θυμηθείτε ότι ο σκοπός της είναι να σας εμποδίσει να νιώσετε καλύτερα.
Παρακολουθήστε ένα αστείο πρόγραμμα ή μια ταινία
Μπορεί να φαίνεται απλοϊκό αλλά οτιδήποτε σας κάνει να γελάσετε ή να χαμογελάσετε, μπορεί πραγματικά να βοηθήσει το μυαλό σας να πιστέψει ότι είστε χαρούμενοι. Δείτε την αγαπημένη σας κωμική σειρά, μια αστεία ταινία ή διαβάστε έναν κωμικό βιβλίο. Αυτή η άσκηση δεν είναι απλά απόσπαση της προσοχής αλλά ένα αποτελεσματικό εργαλείο που υπενθυμίζει στο εγκέφαλό σας ότι μπορείτε να νιώσετε καλά και πάλι.
Μην τιμωρείτε τον εαυτό σας επειδή νιώθετε άσχημα
Το να αισθάνεστε ντροπή ή να μισείτε τον εαυτό σας για την κατάθλιψή σας, θα επιδεινώσει τα συμπτώματά σας και θα σας αποθαρρύνει από το να ζητήσετε βοήθεια. Οι επικριτικές σκέψεις θα σας επιτεθούν ακόμη και για το ότι αισθάνεστε άσχημα. Είναι σημαντικό να σταθείτε στο πλευρό σας και να έχετε συμπόνια για τον εαυτό σας σε αυτές τις δύσκολες στιγμές. Η πιο κατάλληλη στάση είναι να έχετε ενδιαφέρον, αποδοχή και αγάπη προς τον εαυτό σας.
Δείτε ένα Θεραπευτή
Ένα ισχυρό μέσο για την καταπολέμηση της κατάθλιψης είναι το να μιλήσετε γι’ αυτήν. Εάν αισθάνεστε άσχημα, μην επιτρέπετε σε κανέναν να σας λέει ότι δεν είναι τίποτα ή ότι υπερβάλλετε. Δεν υπάρχει καμία ντροπή στο να αναγνωρίσεις ότι έχεις ένα πρόβλημα που δεν μπορείς να επιλύσεις μόνος σου και να ζητήσεις τη βοήθεια ενός θεραπευτή. Το να ζητήσεις βοήθεια είναι μια γενναία πράξη και η δουλειά με έναν θεραπευτή είναι μια υγιής, παραγωγική διαδικασία από την οποία κάθε άτομο μπορεί να ωφεληθεί. Το να μάθεις για την πηγή του πόνου σου μπορεί πραγματικά να συμβάλει στην άμβλυνση των επιπτώσεων του στη ζωή σου, βοηθώντας σε να αναγνωρίσεις και να καταπολεμήσεις την επικριτική εσωτερική φωνή σου.
